22 april 2008

Gelezen (18)

De dikke turf die Yesterday (originele Noorse titel : Beatles ; ik vraag me af waarom ze de titel in het Nederlands veranderd hebben...) van Lars Saabye Christensen is, leest lekker vlot weg. Aan de hand van de chronologie van de Beatles-releases krijgen we een coming-of-age van vier Noorse jongeren op het einde van de jaren zestig en het begin van de jaren zeventig. De revolutionaire sfeer in America en Europa, het protest tegen de oorlog in Vietnam en later tegen toetreding tot de EEG maar ook de kleine drama's die zich in het leven van adolescenten afspelen krijgen we allemaal te lezen tegen de prachtige achtergrond van een mij weliswaar totaal onbekend Oslo...
In méér dan 600 bladzijden schetst de auteur een beeld van deze adolescenten dat tegelijk zeer herkenbaar en toch ook een beetje exotisch (noordelijk exotisch, zullen we het maar noemen) is. Dit is een boek dat je niet makkelijk weglegt. Bovendien spreekt uit dit boek zoveel liefde voor muziek, dat ik regelmatig de neiging voelde muziek van The Doors, The Beatles, Leonard Cohen,... te draaien.

In De regen voor hij valt krijgen we ook al een mooie geschiedenisles. Het hoofdpersonage krijgt bandjes in haar bezit waarin haar tante een familiegeschiedenis van 3 generaties vertelt aan een uit het oog verloren nichtje, waarnaar het hoofdpersonage op zoek moet gaan na het overlijden van de tante. Haarfijn legt Jonathan Coe de mechanismen bloot die gezinspatronen intergenerationeel zo vaak tot herhaling brengen. Bovendien bewijst hij (opnieuw!) dat hij heel mooi kan schrijven...
In het toneelstuk Mefisto for ever brengt Tom Lanoye een dusdanig geactualiseerde versie van het Mephisto-verhaal (van Klaus Mann) -al speelt het in de tweede wereldoorlog- dat je zijn onmiskenbare uithalen naar extreem-rechts in Vlaanderen moeiteloos tussen de regels leest. Toch is hij erin geslaagd om dit toneelstuk uit te laten stijgen boven een pamflettaire aanval op extremisten en op collaboratie.

17 april 2008

Het griezelwoord van donderdag

Geïnspireerd door de reeks "het woord van woensdag" op de blog van Bart Vandamme, heb ik besloten op deze donderdag de reeks een stapje verder te zetten : het griezelwoord van donderdag


HOOFDBREKER

rocketmail

Toen ik halfweg de jaren negentig voor het eerst in cybercafés internet, mail en chat gebruikte, nam ik een gratis mailaccount bij het intussen door Yahoo overgenomen en afgeschafte Rocketmail.

Het vervoer van post door middel van kleine raketten was ooit realiteit, zij het met wisselend succes. Nooit werd het echt een betrouwbare manier voor postbezorging, o.m. omwille van de kosten en de talloze problemen.
In het BBC-programma Coast werd het "rocket mail" experiment van de Duitser Gerhard Zucker overgedaan, met méér succes dan bij de originele poging overigens. Op 31 juli 1934 probeerde Zucker post te versturen van het Schotse eiland Scarp naar het vasteland van Harris, een halve mijl verder. Omdat hij geen toestemming had gekregen om zijn brandstof uit Duitsland te importeren, moest hij het doen met een soort buskruit voor vuurwerk, en bij de lancering ontplofte de raket en raakte de brieven verspreid over een deel van de kust van Scarp. De postbode verzamelde en zou ze uiteindelijk op de conventionele manier laten bezorgen. Zucker had er de postautoriteiten van kunnen overtuigen om speciale herdenkingszegels uit te geven, omdat postzegelverzamelaars daar ongetwijfeld veel voor zouden willen betalen, zeker wanneer die postzegel ook nog echt met een raket had meegevlogen. Toegegeven, dat deel van zijn plan werkte wel !
Eens terug in Duitsland zou Zucker overigens opgepakt worden en werd hij ervan beschuldigd militaire technologie uit het Derde Rijk gesmokkeld te hebben. De rakettechnologie zou immers later nog gebruikt worden bij de ontwikkeling van de V1 en V2 bommen...

Ik ben overigens een enorme fan van het programma Coast, dat soms meerdere keren per week herhaald wordt op BBC2 (de derde reeks vaak op donderdagavond, en fragmenten uit eerdere reeksen verspreid over de namiddagen, gedurende 5 tot 10 minuten). Het opzet van dit programma is eenvoudig : aangezien Groot-Brittanië een eiland is, wordt het omringd door een enorme kustlijn. Een team bestaande uit een geschiedkundige, een archeolooge, een zoöloge, een antropologe en een geoloog trekt langsheen de kust en vertelt verhalen die ermee verbonden zijn. Aan de hand van deze reis langs de kusten kom je vanalles te weten over de geschiedenis, de natuur en de cultuur van Groot-Brittanië. Ik ben er absoluut verslingerd aan geraakt, en nog nooit eerder verlangde ik zo naar een trip naar die kusten (overigens hoopte ik veel herinneringen te kunnen ophalen a.d.h.v. de aflevering waarin men de kusten van Cornwall, waar we 3 jaar geleden kampeerden, verkende, maar dat bleek tegen te vallen, omdat men nét voor die plaatsen had gekozen die wij niet bezocht hadden...)

10 april 2008

Gezien : No country for old men + There will be blood

De voorbije weken zag ik de volgens velen beste twee films die momenteel in de bioscoop te zien zijn (en die trouwens beide bij de Oscars volop in de prijzen vielen).

In No country for old men van de gebroeders Coen vindt Llewelyn Moss (gespeeld door Josh Brolin) de slachtoffers van een moordpartij en een tas vol geld. Hoewel hij al snel begrijpt dat hem dat in de problemen zal brengen, gaat hij er met het geld vandoor om een nieuw bestaan voor zijn vriendin en zichzelf op te bouwen. Hij wordt echter nagezeten door allerlei onguur personeel, waaronder vooral de psychopatische Anton Chigurh (prachtig neergezet door Javier Bardem). Tommy Lee Jones speelt een oudere sheriff die de feiten enigzins moedeloos achternaholt. Diens aanwezigheid in de film én de setting in Texas herinneren mij meer dan eens aan The three burials of Melquiades Estrada.
De methodes van Anton Chigurh (o.a. met lucht die onder hoge druk geperst wordt) zijn overgetelijk, de dreiging die van sommige scènes uitgaat, de weidse landschappen,... Ondanks puik acteerwerk, verbluffend mooie beelden en goed opgebouwde spanning, werden voor mij de (weliswaar zeer hoge) verwachtingen toch niet helemaal ingelost. Op dit moment beschouw ik nog steeds Fargo als de beste film die de Coen broers al maakten. Misschien is het wel nodig om deze film ook meerdere keren te zien vooraleer ik er de volle glorie in herken, maar voorlopig dus nog even niet...

Een film die de verwachtingen wel inloste, is There will be blood. In deze zeer lange (158 minuten !) prent acteert overigens niet alleen Daniel Day-Lewis de sterren van de hemel, maar ook personages als de kleine H.W. en vooral de fanatieke predikant Eli Sunday worden neergezet op sublieme en werkelijk onvergetelijke wijze.
Daniel Plainview wordt rijk in de olie-business op het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Hij blijkt zeer ambitieus en zeer gedreven en toont zich ook vaak van zijn vindingrijkste en meest gewiekste kant. Soms gaat dat echter ten koste van anderen, niet in het minst van zijn "zoontje" H.W. en zijn "broer" Henry. Hij levert ook een onderhuids voortdurend voelbare en haast epische strijd met de sluwe en al haast even gewiekste predikant Eli Sunday, die hem maar al te graag voor zijn fanatiek-religieuze kar wil spannen.
Voor mij is echter niet hebzucht de grootste drijfveer van Daniel, of althans niet de belangrijkste reden waarom hij over (letterlijke en figuurlijke) lijken gaat. Zijn vastgeroest wantrouwen en zijn misprijzen voor anderen, noem het zelfs misantropie, zijn minstens even belangrijk, en worden even voelbaar door Daniel Day-Lewis vertolkt.
Ze zullen van ver moeten komen om deze film nog te verslaan in mijn eindejaarslijstje voor 2008, zoveel is wel zeker...